Το πιο σημαντικό και κρίσιμο φάρμακο για την πρόληψη προβλημάτων υγείας αλλά και για την θνησιμότητα των προώρων βρεφών λέγεται μητρικό γάλα. Είναι υποχρέωση όλων των μονάδων νεογνών να έχουν πλέον την σύγχρονη γνώση και να εφαρμόζουν συστηματικά πρακτικές που οδηγούν σε κατανάλωση μητρικού γάλακτος και στην επίτευξη του θηλασμού στα πρόωρα ή άρρωστα βρέφη στις εντατικές μονάδες νεογνών.
Προοπτική μελέτη του 2013 από την Ιατρική Σχολή του Σικάγο θέλησε να διερευνήσει κατά πόσο η μέση ποσότητα ανθρώπινου γάλακτος που χορηγείται σε πρόωρα την ημέρα κατά τον πρώτο μήνα της ζωής τους σχετίζεται με την συχνότητα λοιμώξεων, σηπτικών επεισοδίων και το οικονομικό κόστος για το νοσοκομείο.
Μελετήθηκαν 285 βρέφη, σχεδόν όλα έλαβαν κάποιες ποσότητες ανθρώπινου γάλακτος κατά την διάρκεια της νοσηλείας τους με μέση πρόσληψη περίπου 50ml ανά κιλό το 24ωρο.
Οι μελετητές βρήκαν ότι, ακόμα και συνυπολογίζοντας τους υπόλοιπους παράγοντες που μπορούν να αυξάνουν τον κίνδυνο λοιμώξεων και σήψης στα πρόωρα, όσο λιγότερο μητρικό ή ανθρώπινο γάλα έπαιρναν τόσο αυξάνονταν οι πιθανότητες να εμφανίσουν σήψη. Για κάθε αύξηση στην ποσότητα που τα πρόωρα κατανάλωναν σε ανθρώπινο γάλα κατά 10ml ανά κιλό την ημέρα, οι πιθανότητες για εμφάνιση σηπτικού επεισοδίου μειώνονταν κατά 19%.
Βήμα 2ο: Να εκπαιδεύονται όλα τα μέλη του προσωπικού της μονάδας κατάλληλα με ειδική γνώση και δεξιότητες αναγκαίες για να εφαρμοστεί η πολιτική θηλασμού για τα νοσηλευόμενα πρόωρα ή άρρωστα νεογνά
Βήμα 3ο: Να ενημερώνονται όλες οι έγκυες γυναίκες που νοσηλεύονται και βρίσκονται σε κίνδυνο για πρόωρο τοκετό ή για γέννηση ενός άρρωστου βρέφους σχετικά με την σπουδαιότητα του μητρικού γάλακτος, την διαχείριση της γαλουχίας και του θηλασμού.
Βήμα 4ο: Να ενθαρρύνεται από την αρχή της ζωής του προώρου συνεχής, και παρατεταμένη επαφή δέρμα με δέρμα της μητέρας με το βρέφος (kangaroo mother care) χωρίς να τίθενται αναίτιοι περιορισμοί
Βήμα 5ο: Να δείχνεται στις μητέρες πώς να ξεκινούν και πώς να διατηρούν την γαλουχία τους και πώς να εγκαθιστούν πρώιμα άμεσο θηλασμό στο στήθος με μόνο κριτήριο την σταθερότητα του βρέφους
Βήμα 6ο: Να μην δίνεται στα νεογέννητα βρέφη κανένα άλλο υγρό ή τροφή πέραν του μητρικού γάλακτος, εκτός εάν υπάρχουν σαφείς και συγκεκριμένες ιατρικές ενδείξεις
Βήμα 7ο: Να ενδυναμώνονται οι μητέρες και να ενθαρρύνονται να παραμένουν με τα βρέφη τους 24 ώρες το 24ωρο
Βήμα 8ο: Να ενθαρρύνεται η σίτιση του νεογνού κατά απαίτηση ή, όταν χρειάζεται, η σίτιση του νεογνού μερικώς κατά απαίτηση, ως μια μεταβατική στρατηγική για πρόωρα και άρρωστα βρέφη
Βήμα 9ο: Να χρησιμοποιούνται εναλλακτικές μορφές σίτισης εκτός του μπιμπερό μέχρις ότου ο άμεσος θηλασμός στο στήθος εγκατασταθεί και να χρησιμοποιούνται πιπίλες και ψευδοθηλές μόνο για λόγους που μπορούν να αιτιολογηθούν
Βήμα 10ο: Να προετοιμάζονται οι γονείς του προώρου που πλησιάζει στο εξιτήριο για συνεχιζόμενο θηλασμό στο σπίτι και να διασφαλίζεται πρόσβαση της οικογένειας σε υπηρεσίες υποστήριξης στο σπίτι μετά το εξιτήριο από την μονάδα.
Μελετήθηκαν 285 βρέφη, σχεδόν όλα έλαβαν κάποιες ποσότητες ανθρώπινου γάλακτος κατά την διάρκεια της νοσηλείας τους με μέση πρόσληψη περίπου 50ml ανά κιλό το 24ωρο.
Οι μελετητές βρήκαν ότι, ακόμα και συνυπολογίζοντας τους υπόλοιπους παράγοντες που μπορούν να αυξάνουν τον κίνδυνο λοιμώξεων και σήψης στα πρόωρα, όσο λιγότερο μητρικό ή ανθρώπινο γάλα έπαιρναν τόσο αυξάνονταν οι πιθανότητες να εμφανίσουν σήψη. Για κάθε αύξηση στην ποσότητα που τα πρόωρα κατανάλωναν σε ανθρώπινο γάλα κατά 10ml ανά κιλό την ημέρα, οι πιθανότητες για εμφάνιση σηπτικού επεισοδίου μειώνονταν κατά 19%.
Συχνά το να χορηγήσουν το γάλα τους στο μωρό τους είναι ο κρίσιμος σύνδεσμος από τον οποίο κρέμονται, το μοναδικό πράγμα που μια μητέρα μπορεί να κάνει σε αυτήν την περίπτωση, για να νιώσει χρήσιμη για το παιδί της που είναι άρρωστο και κινδυνεύει να πεθάνει, η μοναδική της ενέργεια που μπορεί να βελτιώσει την υγεία του ή ακόμα και να σώσει την ζωή του, η σημαντική κίνηση που την βοηθά να προσαρμοστεί στο σοκ της εντατικής νοσηλείας και να ανακουφιστεί από τις ενοχές της και το αίσθημα αποτυχίας για το ότι γέννησε πρόωρα. Οι μητέρες αυτές βασίζονται στην πίστη τους ότι το γάλα τους έχει θεραπευτικές ιδιότητες για το εύθραυστο νεογέννητό τους, ότι το γάλα τους δίνει ζωή στο μωρό τους που είναι περικυκλωμένο από ψυχρά μηχανήματα και καλώδια. Ακόμα και μητέρες προώρων που δεν είχαν σκοπό να θηλάσουν το παιδί τους με την κατάλληλη ενθάρρυνση αποκτούν πίστη στο γάλα τους και κινητοποιούνται να κάνουν συστηματικά αντλήσεις με θήλαστρο, βοηθώντας παράλληλα την ψυχολογία τους και αντιμετωπίζοντας επιτυχώς το στρες της εντατικής.
22 χρόνια πριν η UNICEF όρισε τις πρακτικές που είναι σύγχρονες με την επιστημονική πραγματικότητα και οδηγούν σε βέλτιστη υγεία των νεογέννητων, στα Δέκα Βήματα για Φιλικά προς τα Βρέφη μαιευτήρια και νοσοκομεία. Σήμερα, η ανάγκη επέκτασης αυτών των εκσυγχρονισμένων επιστημονικά τεκμηριωμένων πρακτικών έχει οδηγήσει σε αντίστοιχα κλινικά πρωτόκολλα για χώρους έξω από τα κλασσικά μαιευτήρια (στην κοινότητα, σε ιατρεία πρωτοβάθμιας περίθαλψης, στα Πανεπιστήμια, στις πόλεις, στις παιδιατρικές κλινικές και στις νεογνικές μονάδες).
Ομάδα Ειδικών από όλον τον κόσμο έχουν καταλήξει στις Συστάσεις και στα Δέκα Βήματα για επιτυχημένο θηλασμό σε μονάδες εντατικής θεραπείας νεογνών:
Βήμα 1ο: Να υπάρχει γραπτή πολιτική για τον μητρικό θηλασμό και το μητρικό γάλα που συστηματικά διδάσκεται σε όλο τα προσωπικό επαγγελματιών υγείας της νεογνικής μονάδας
Βήμα 2ο: Να εκπαιδεύονται όλα τα μέλη του προσωπικού της μονάδας κατάλληλα με ειδική γνώση και δεξιότητες αναγκαίες για να εφαρμοστεί η πολιτική θηλασμού για τα νοσηλευόμενα πρόωρα ή άρρωστα νεογνά
Βήμα 3ο: Να ενημερώνονται όλες οι έγκυες γυναίκες που νοσηλεύονται και βρίσκονται σε κίνδυνο για πρόωρο τοκετό ή για γέννηση ενός άρρωστου βρέφους σχετικά με την σπουδαιότητα του μητρικού γάλακτος, την διαχείριση της γαλουχίας και του θηλασμού.
Βήμα 4ο: Να ενθαρρύνεται από την αρχή της ζωής του προώρου συνεχής, και παρατεταμένη επαφή δέρμα με δέρμα της μητέρας με το βρέφος (kangaroo mother care) χωρίς να τίθενται αναίτιοι περιορισμοί
Βήμα 5ο: Να δείχνεται στις μητέρες πώς να ξεκινούν και πώς να διατηρούν την γαλουχία τους και πώς να εγκαθιστούν πρώιμα άμεσο θηλασμό στο στήθος με μόνο κριτήριο την σταθερότητα του βρέφους
Βήμα 6ο: Να μην δίνεται στα νεογέννητα βρέφη κανένα άλλο υγρό ή τροφή πέραν του μητρικού γάλακτος, εκτός εάν υπάρχουν σαφείς και συγκεκριμένες ιατρικές ενδείξεις
Βήμα 7ο: Να ενδυναμώνονται οι μητέρες και να ενθαρρύνονται να παραμένουν με τα βρέφη τους 24 ώρες το 24ωρο
Βήμα 8ο: Να ενθαρρύνεται η σίτιση του νεογνού κατά απαίτηση ή, όταν χρειάζεται, η σίτιση του νεογνού μερικώς κατά απαίτηση, ως μια μεταβατική στρατηγική για πρόωρα και άρρωστα βρέφη
Βήμα 9ο: Να χρησιμοποιούνται εναλλακτικές μορφές σίτισης εκτός του μπιμπερό μέχρις ότου ο άμεσος θηλασμός στο στήθος εγκατασταθεί και να χρησιμοποιούνται πιπίλες και ψευδοθηλές μόνο για λόγους που μπορούν να αιτιολογηθούν
Βήμα 10ο: Να προετοιμάζονται οι γονείς του προώρου που πλησιάζει στο εξιτήριο για συνεχιζόμενο θηλασμό στο σπίτι και να διασφαλίζεται πρόσβαση της οικογένειας σε υπηρεσίες υποστήριξης στο σπίτι μετά το εξιτήριο από την μονάδα.
Τέλος απαραίτητη προυπόθεση για μια νεογνική μονάδα να χαρακτηριστεί ως Φιλική προς τα Βρέφη είναι να τηρείται παντού και πάντα και να μην παραβιάζεται ο Διεθνής Κώδικας Εμπορίας Υποκατάστατων Μητρικού Γάλακτος, να προστατεύεται δηλαδή ο θηλασμός από την ανεξέλεγκτη προώθηση φόρμουλας για πρόωρα και άλλων υποκατάστατων μητρικού γάλακτος μέσα στους χώρους του.
Πηγή: www.pediatros-thes.gr
